معمار: Alebel Desta Consulting Architects and Engineers

سال: 2025

مساحت: 40000 متر مربع

کشور: اتیوپی

عکاس: Aron Simeneh

توضیحات پروژه ارائه‌شده توسط معماران: (متن ترجمه شده از انگلیسی)

یادمان ای‌تی-۳۰۲ به‌عنوان یک یادبود معنی‌دار به ۱۵۷ نفر از سراسر جهان، داستان آخرین لحظات پرواز را روایت می‌کند. این پروژه با طراحی خود، روایت سقوط هواپیما را در دل خود گنجانده و بازدیدکنندگان را از مسیرهایی هدایت می‌کند که به محل سقوط، قبرستان و نواحی مرتبط با تفکر، درمان و ارتباط می‌رسد و در عین حال به‌طور طبیعی در محیط کشاورزی اطراف خود ادغام می‌شود.

طراحی یادمان ای‌تی-۳۰۲ بر سه اصل راهنما استوار است: غیاب (نمایانگر از دست دادن)، آشکارسازی (روایت داستان سقوط) و درمان (فراهم آوردن آرامش). در مرکز این یادمان، محل سقوط و قبرستان قرار دارند که با احترام و دقت ویژه‌ای طراحی شده‌اند. مسیر اصلی از ورودی جنوب‌غربی، شش دقیقه و چهل و چهار ثانیه آخر پرواز را بازگو می‌کند و بازدیدکنندگان را قدم به قدم به سمت یک یادمان چشمگیر شامل چهار سازه بتنی مایل و قرمز رنگ هدایت می‌کند که به‌طور نمادین لحظات پایانی را علامت‌گذاری کرده و به ارج نهادن به جان‌های از دست رفته می‌پردازد. مسیر ثانویه از ورودی شمال‌غربی رویکردی تأملی‌تر به سمت یادمان دارد، در حالی که مسیرهای اضافی به آمفی‌تئاتر، فضای تجمع و باغ سنگی می‌رسند.

قبرستان، که به‌صورت دایره‌ای با قطر ۲۸ متر و در حالت طبیعی حفظ شده است، توسط یک مسیر بتنی همراه با نرده‌های فولادی مایل احاطه شده و مرز محترمانه‌ای ایجاد می‌کند. بازدیدکنندگان تشویق می‌شوند که این فضا را از مسیر بیرونی تجربه کنند تا ارتباطی آرام و تأملی با گذشته برقرار کنند.

در قلب یادمان، در محل دقیق سقوط، چهار سازه مجسمه‌ای قرار دارند که هر کدام نماینده قاره‌های آفریقا، اروپا، آمریکای شمالی و آسیا به ترتیب با ارتفاع‌های کاهشی هستند. این سازه‌ها از زمین برخاسته‌اند و با بافت‌هایی الهام‌گرفته از معماری سنگ‌کنده اتیوپی و دره ریفت طراحی شده‌اند. در زیر این سطوح زبر، تابلویی به اندازه پنجره‌ای از بوئینگ 737 MAX اطلاعات قربانیان را بر اساس قاره‌ها به نمایش می‌گذارد و در عین حال، کابین‌های کوچکی برای تأمل خصوصی وجود دارد. این یادمان به‌طور یکپارچه دهانه سقوط پر شده را در منظره قرار می‌دهد و سقف‌های سبز آن را با محیط اطراف ترکیب می‌کند. ویژگی صوتی به بازدیدکنندگان این امکان را می‌دهد که صداهای خود را بشنوند، که نماد تعامل یادمان با حافظه جمعی است، در حالی که چهار مسیر تابش‌کننده، روایت آن را گسترش می‌دهند.

یادمان درمانی که بین سازه‌های آسیایی و آفریقایی قرار دارد و به سمت آمفی‌تئاتر می‌رود، یک مجسمه از فولاد کورتن است که زیبایی‌شناسی آیرودینامیک و تاب‌آوری را به تصویر می‌کشد. سطح زنگ‌زده آن که با سوراخ‌های دایره‌ای روشن می‌شود و همچون پرتوهای نور به عنوان نمادی از امید عمل می‌کند، شامل جزئیات پرچ‌کاری است که به ساختار هواپیما اشاره دارد. این مجسمه روی یک پایه L‌شکل قرار دارد و یک مسیر دایره‌ای آن را احاطه کرده است. این ساختار به‌طور بصری به بقیه سایت متصل است و نمادی از قدرت و احیاء به‌شمار می‌آید.

آمفی‌تئاتر که بین یادمان‌های آسیایی و آفریقایی قرار دارد، شامل شش سکوی دایره‌ای به صورت گام‌گام است که با مسیرهای دسترسی آسان و زیبا محاط است. این آمفی‌تئاتر قادر است بیش از ۳۶۰ نفر را در خود جای دهد و سکوی دایره‌ای مرکز آن برای سخنرانی‌ها، اجراها و مراسم یادبود طراحی شده است، به‌طوری که حس ارتباط اجتماعی و یادآوری را تقویت می‌کند.

باغ سنگی در محور بین یادمان‌های آفریقایی و اروپایی قرار دارد. این فضا در ابتدا برای تبدیل شدن به باغ گل طراحی شده بود اما اکنون شامل سنگ‌های بزرگ ایستاده است که به‌طور محلی استخراج شده‌اند و فضایی آرام و تفکرآمیز ایجاد می‌کنند. دو مسیر دایره‌ای پیاده‌روی در میان این سنگ‌ها پیچیده شده‌اند که بازدیدکنندگان را به کند شدن، تأمل و ارتباط با یادآوری پایدار و طبیعی تشویق می‌کند.

ساختمان تأسیساتی که به‌طور یکپارچه در چشم‌انداز نزدیک ورودی اصلی قرار دارد، شامل پارکینگ برای بیش از ۳۰ خودرو است که با پنل‌های خورشیدی سایه‌دار شده است. این ساختمان دارای دو بال است: یکی با انبار، اتاق‌های چندمنظوره و امکانات مردانه، و دیگری با توالت‌های مخصوص زنان و افراد دارای نیازهای خاص، اقامتگاه‌های نگهبان و خدمات ضروری است که توسط یک لابی مرکزی و پوشش فولاد کورتن به هم متصل شده‌اند. پانل‌های مشبک فلزی به دور بال‌ها پیچیده شده‌اند و حریم خصوصی را تقویت کرده و در عین حال به زیبایی‌شناسی طبیعی طراحی افزوده‌اند. دیوارهای منتهی به یادمان شامل تابلوهایی هستند که تاریخچه ساخت سایت و مشارکت‌های افراد مختلف را مستند می‌کنند.

در نهایت، طراحی کلی چشم‌انداز یادمان نشان‌دهنده امواج ایجاد شده توسط حادثه سقوط است. با چمنزارها، مناطق جنگلی، خوشه‌های گیاهی، عناصر سنگی و فضاهای باز سنگفرش‌شده، این طراحی به‌طور نمادین با بافت‌های کشاورزی محلی همخوانی دارد. سقف‌های سبز در یادمان و ساختمان‌های تأسیساتی با محیط اطراف ترکیب شده‌اند، در حالی که درختان بومی و حدود ۱۲۰٬۰۰۰ گیاه مختلف ارزش اکولوژیکی و تداوم بصری را فراهم می‌کنند، به‌طوری که این پارک به‌عنوان یادبودی متحد و تأملی به یاد از دست دادن، تاب‌آوری و امید باقی می‌ماند.

جهت دسترسی به پروژه‌های بیشتر به این صفحه از سایت مراجعه کنید.