معمار: Nikken Sekkei

سال: 2023

مساحت سایت: ۲۱۳,۷۰۰ متر مربع

شهر: گوانگ‌ژو

کشور: چین

عکاس: Yilong Zhao, Yang Min (mintwow)

توضیحات ارائه‌شده توسط معماران: (متن ترجمه شده از انگلیسی)

“یک توسعه یکپارچه ایستگاه-شهر” که شهرهای تقسیم‌شده توسط راه‌آهن را به هم متصل می‌کند.
در مرکز ناحیه جدید توسعه منطقه تجاری مرکزی (CBD) در شمال گوانگ‌ژو، ایستگاه راه‌آهن گوانگ‌ژو بائیون یک توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل (TOD) با سرعت بالا است که در زمان طراحی تنها نمونه‌ای از این نوع در جهان به شمار می‌رفت.
این ایستگاه راه‌آهن شامل ایستگاهی با ۱۱ سکو و ۲۴ خط ریل است (که شامل راه‌آهن‌های سریع‌السیر گوانگ‌ژو-ژانجیانگ، پکن-گوانگ‌ژو، پکن-گوانگ‌ژو و گوانگ‌ژو-چینگ‌یوآن است)، شش خط مترو و سه پایانه اتوبوس است. این هاب حمل‌ونقل عظیم انتظار می‌رود که روزانه ۳۶۰,۰۰۰ نفر از آن استفاده کنند.
ناحیه توسعه فوق ایستگاه حدوداً ۱۷۰,۰۰۰ متر مربع است، و ناحیه اطراف آن که شامل دفاتر، امکانات تجاری، آپارتمان‌های خدماتی و مسکن است، به‌عنوان یک مجموعه یکپارچه طراحی شده و مساحتی حدود ۵۰۰,۰۰۰ متر مربع را در بر می‌گیرد. این پروژه بر استفاده بهینه از زمین در مناطق شهری و ایجاد یک سیستم حمل‌ونقل پایدار مبتنی بر استفاده عمومی تمرکز دارد و در عین حال، پیشنهادات متنوعی برای کاربردهای مختلط و آینده فضای عمومی شهری را ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های بارز این پروژه شامل “حلقه حمل‌ونقل” است که به‌طور مؤثر مفهوم “اتصال ایستگاه به مناطق شهری تقسیم‌شده” را محقق می‌کند، سایبان بزرگ (Grand Canopy) که هویت ویژه‌ای برای ایستگاه ایجاد می‌کند و هسته ایستگاه (Station Core) است که یک فضای روشن انتقالی است که انواع مختلف حمل‌ونقل عمومی را به هم متصل می‌کند.

حلقه حمل‌ونقل: حلقه سبز

راه‌آهن‌های سریع‌السیر معمولاً بالای زمین ساخته می‌شوند تا هزینه‌های توسعه و تأثیرات زیست‌محیطی را کاهش دهند که منجر به تقسیم‌شدن شهر می‌شود. برای حل این مشکل، یک فضای پیاده‌روی سه‌بعدی حلقه‌شکل به نام “حلقه حمل‌ونقل” از سالن انتقال مترو در طبقه دوم زیرزمین تا بالای خطوط راه‌آهن سریع‌السیر ساخته شده است.
عملکردهای شهری و فضاهای عمومی در کنار این حلقه قرار گرفته‌اند که اساس‌گذار همگرایی ایستگاه و شهر هستند.
حلقه حمل‌ونقل دارای اختلاف ارتفاع پنج طبقه از طبقه دوم زیرزمین تا طبقه سوم است. این مسیر از سالن مترو آغاز می‌شود و به دو بخش (شمال/جنوب) تقسیم می‌شود و به سالن متروی دیگری که تقریباً ۴۰۰ متر دورتر است، متصل می‌شود. مسیر پیاده‌روی در هر دو طرف حلقه، فضای سبز زیادی را به نمایش می‌گذارد و فضاهای عمومی همچون محل‌های استراحت را در بر می‌گیرد. این حلقه علاوه بر بازدیدکنندگان ایستگاه، به‌عنوان محلی برای استراحت و تفریح برای ساکنان محلی نیز استفاده می‌شود.
علاوه بر این، یک فضای عمومی تحولی به نام میدان تنفسی (Breathing Square) در نقطه‌ای قرار دارد که حلقه حمل‌ونقل از سالن‌های مترو شرق-غرب عمود بر راه‌آهن سریع‌السیر شمال-جنوب در طبقه سوم تقاطع پیدا می‌کند. معمولاً از این فضا به‌عنوان یک میدان برای رویدادهای محلی استفاده می‌شود. اما در فصول پیک مانند تعطیلات سال نو چینی و روز ملی، یک ورودی اضافی ایستگاه برای پذیرش تعداد زیاد مسافران باز می‌شود و این میدان به‌عنوان جلوی ایستگاه عمل می‌کند. این ویژگی یکی از نشانه‌های TOD است که در آن ایستگاه، توسعه اطراف آن و جامعه به‌طور مشترک تغییر کرده و در پاسخ به یکدیگر به‌عنوان موجوداتی زنده عمل می‌کنند.
از دیدگاه بالا، حلقه حمل‌ونقل به‌صورت یک الگوی دایره‌ای طراحی شده که ایستگاه راه‌آهن سریع‌السیر در مرکز آن قرار دارد و سه پایانه اتوبوس و فضای عمومی مانند میدان حمل‌ونقل، و همچنین دفاتر، هتل‌ها و امکانات تجاری در اطراف آن قرار دارند. این حلقه مهم‌ترین ویژگی ایستگاه بای‌یون است که به‌عنوان یک پیوند حیاتی به‌منظور اتصال ناحیه و منطقه از طریق فضاهای عمومی غنی عمل می‌کند.

سایبان بزرگ: گلبرگ‌ها

یک ایستگاه برای مردم چه معنایی دارد؟ این سوال باعث شد تا به طراحی سایبان بزرگ (Grand Canopy) برسیم که شامل سقف‌های آویز ۳۰ متری در نمای ایستگاه است. زیر این سایبان، که الهام‌گرفته از گل پنبه‌ای نمادین گوانگ‌ژو است، یک فضای عمومی به‌طور آزاد برای جامعه باز است. بازدیدکنندگان ایستگاه از آن به‌عنوان میدان، پیاده‌روی، زمین بازی و مسیر دویدن استفاده می‌کنند.
ساختار حمایتی گلبرگ‌ها با ترکیب دو ستون فولادی که به الگوی گلبرگ‌ها پیروی می‌کنند، ساخته شده است. بدون افزودن مواد تزئینی به ستون‌های فولادی جعبه‌ای، آن‌ها به‌عنوان قاب گلبرگ‌ها آشکار شده‌اند که به‌طور مستقیم عملکرد ساختاری خود را بیان می‌کنند.
ساختار گلبرگ‌ها توسط ستون‌های سکوی مترو در طبقه چهارم زیرزمین پشتیبانی می‌شود. با توجه به محدودیت بار، از غشای PTFE برای کاهش وزن گلبرگ‌ها استفاده شده است که در عین حال، زیبایی‌شناسی ساختاری لازم را فراهم می‌کند. این غشا به‌راحتی قابل پردازش و حمل‌ونقل است. استفاده از غشاهای ۳۰ متری این امکان را فراهم کرده تا نمای “گل پنبه‌ای” بدون درز به نمایش گذاشته شود.
در زمان رویدادها یا شب‌ها، نورپردازی از پایین گلبرگ‌ها می‌تواند انواع نورها را بر روی غشا پروژه کند و بیانی متغیر به شهر منتقل کند. نمایش فعالیت‌های انسانی که در مرکز توجه قرار می‌گیرند زیر بوم غول‌پیکر گلبرگ‌ها به نمای ایستگاه و نمادین بودن آن به شهر در دوران جدید کمک می‌کند.

هسته ایستگاه: دره نور

هسته ایستگاه یک اتریم باز است که جریان عمودی بین هر طبقه از سالن حمل‌ونقل عمومی در طبقه دوم زیرزمین تا طبقه چهارم بالای زمین را فراهم می‌کند. علاوه بر اینکه این فضا یک فضای حیاتی انتقال است، همچنین نمای اولیه ایستگاه برای بازدیدکنندگان است که وارد این مجموعه می‌شوند. هدف از طراحی، ایجاد یک “حس رسیدن” از طریق فضای باز و پر از نور طبیعی بوده است.
هسته ایستگاه یک دره نور است که همیشه با نور طبیعی پر می‌شود و خط دید بدون مانع دارد. این دره از شمال تا جنوب کشیده شده و نور خورشید را از جهات مختلف بسته به زمان روز جذب می‌کند. با تحلیل زاویه تابش خورشید در طول سال، تیغه‌هایی با سه زاویه مختلف در طول تیرهای قوسی قرار داده شده‌اند تا بهترین میزان نور را جذب کنند. حداکثر سایه در مناطقی که مردم بیشتر می‌ایستند تأمین شده است، در حالی که تا حد ممکن نور وارد مسیرهای گردش حول پله‌های برقی در دو طرف می‌شود.
تیرهای گردن با فاصله‌های دقیق بین تیرهای قوسی به‌عنوان تیغه‌های سایه‌بان خورشیدی نصب شده‌اند که وحدت معماری و ساختار را دنبال می‌کنند و جایی که بیان ساختار به‌عنوان یک زیبایی‌شناسی کلیدی از طراحی در نظر گرفته می‌شود.
در طول مسیرشان از ایستگاه، مردم هدایت می‌شوند توسط نور. علی‌رغم اینکه این بخش دو طبقه زیرزمین است، دره نور از صبح تا بعدازظهر و شب به تدریج از طریق ترکیب‌های مختلف نور مستقیم و پراکنده در طول روز خود را تغییر می‌دهد. شروع همگرایی ایستگاه و شهر از طریق تجربه سفر راحت با نور طبیعی آغاز می‌شود.

جهت دسترسی به پروژه‌های بیشتر به این صفحه از سایت مراجعه کنید.